Cada día son máis as persoas que precisan encargar traducións xuradas dos seus documentos.

Aínda que algúns deles xa coñecen as características deste tipo de traducións, outros simplemente saben que precisan dunha tradución xurada porque así llo indicaron, e tamén hai outro grupo, cada vez máis minoritario, que non comprende a diferenza entre unha tradución xurídica e unha tradución xurada, sobre todo no que respecta ao seu prezo e ao modo de entrega da mesma.

Para resolver todas aquelas dúbidas en relación con este tipo de traducións, este post repasa todos os elementos constituíntes dunha tradución xurada, ademais de ofrecer exemplos de documentos susceptíbeis de precisar deste tipo de tradución e proporcionar aos particulares de orientación para que se aseguren de que a súa tradución xurada é unha tradución de calidade.

Que é unha tradución xurada?

Unha tradución xurada é unha tradución oficial dun documento, realizada para producir plenos efectos legais no organismo ou institución de destino ante o que se presenta.

O valor oficial deste tipo de traducións vén outorgado polo Real Decreto 2555/1977, de 27 de agosto, polo que se aproba o Regulamento da Oficina de Interpretación de Linguas do Ministerio de Asuntos Exteriores.

Diferentemente do resto de traducións, unha xurada non a pode realizar calquera tradutor, aínda que sexan titulados universitarios con estudos superiores en Tradución e Interpretación.

Unha tradución xurada só a poden levar a cabo os Tradutores Xurados, expertos acreditados en posesión do título profesional de Tradutor/Intérprete Xurado que é outorgado polo Ministerio de Asuntos Exteriores, Unión Europea e Cooperación e como tal, especializados en traducións xurídicas e económicas, e habilitados para certificar a fidelidade, exactitude e integridade dunha tradución, e facer que forneza os efectos legais que lle son inherentes.

Todos eles figuran nunha lista que o Ministerio mantén actualizada con periodicidade. Con respecto ás linguas cooficiais (catalán , galego  e éuscaro ), os tradutores xurados son habilitados polo organismo con competencias en materia de política lingüística da Comunidade Autónoma respectiva, tras superar as probas correspondentes.

Requirimentos para ser tradutor xurado

Para obter esta acreditación profesional, ademais de estar en posesión dun título universitario, é preciso superar unhas complicadas probas traductolóxicas, con e sen dicionario, de temática xurídica e económica, de carácter nacional e internacional, que demostren os coñecementos e a pericia dos aspirantes para poder acometer traducións dun alto nivel de complexidade e que comportan consecuencias xurídicas en relación ao seu contido.

Como se lle dá validez a unha tradución?

Para dar validez legal a un documento traducido, un tradutor xurado válese de tres ferramentas: o selo, a certificación e a sinatura.

Son os tres elementos constituíntes e distintivos das traducións xuradas. A falta dun destes elementos terá como consecuencia a invalidez e non aceptación da tradución no organismo ou institución de destino.

Tanto o selo como a sinatura de todos os Tradutores Xurados habilitados atópanse debidamente rexistrados, xunto cos seus datos persoais, na Oficina de Interpretación de Linguas, ou nos órganos autonómicos competentes en materia de política lingüística correspondentes, mentres que a certificación, aínda que reviste a forma de fórmula puramente ritual, ao incluír o nome e apelidos do tradutor que leva a cabo a tradución, está considerada tamén como unha das partes integrantes da tradución.

Coa xura dunha tradución fica asegurada a súa veracidade, fidelidade e integridade con respecto ao documento orixinal, dando fe e fiabilidade do contido íntegro da tradución.

Cando é necesaria unha tradución xurada?

A razón de ser das traducións xuradas, con valor oficial, responde á existencia da necesidade desenvolvida pola sociedade de internacionalización na que vivimos, de fornecer e facilitar a libre circulación de servizos, persoas, mercadorías e capitais.

Hoxe en día, non resulta estraño que as persoas postulen a ofertas laborais para postos de traballo nun país estranxeiro, sendo preciso presentar as súas credenciais académicas no idioma do devandito país. Tendo en conta que todos os documentos académicos teñen valor oficial tan só no país de orixe/emisión, o único xeito no que se pode trasladar esa oficialidade ao país de destino é mediante a súa tradución xurada.

O mesmo acontece cos visados e permisos de residencia. Estes documentos, pola importancia dos datos que conteñen, son emitidos polos organismos oficiais nun país de orixe. Para facer valer eses datos noutro país, a súa veracidade debe quedar axeitadamente fundada, labor que cumpren as traducións xuradas.

Igualmente, calquera clase de contratos ou negocios xurídicos, acreditacións, documentos notariais ou documentos relativos á identidade das persoas, físicas ou xurídicas (certificados de defunción, declaración de disolución dunha sociedade, partidas de nacemento, etc.), aínda que vinculantes, dado que se presupón a súa boa fe, para producir plenos efectos legais nun país no que o idioma oficial sexa diferente ao país de expedición do documento, deben ir acompañados da súa correspondente tradución xurada, debidamente selada e asinada.

Como encargar unha tradución xurada?

A maneira máis sinxela é contactar cunha axencia de tradución de garantía que se ocupe de asignar a tradución do seu documento a un tradutor xurado debidamente habilitado na combinación lingüística apropiada, que ademais teña un mínimo de anos de experiencia profesional realizando este tipo de traducións e que teña o seu selo actualizado de conformidade coa lexislación vixente (Orde AEC/2125/2014, do 6 de Novembro).

A axencia debería garantir tamén que a tradución sexa revisada como mínimo por outro tradutor, de xeito previo ao selado e certificación, de forma que o máis mínimo erro na tradución será corrixido e o cliente terá a seguridade de que a súa tradución vai ser aceptada no organismo ou institución de destino.

Mais tamén se pode consultar directamente a Lista Oficial de Tradutores / Intérpretes que se actualiza de maneira periódica e intentar contactar con algún dos intérpretes e tradutores xurados que alí aparecen, clasificados por combinación lingüística.

Para as linguas cooficiais, pódense consultar as listas de tradutores xurados das comunidades autónomas aquí (catalán), aquí (éuscaro) e aquí (galego).

En resumidas contas

Como se puido comprobar, unha tradución xurada non é, nin moito menos, o mesmo que unha tradución xurídica. O feito de que revista carácter oficial e que só poida ser realizada por determinados profesionais acreditados, explica a diferenza de prezo entre elas e o resto de traducións, así como a necesidade (aínda que cada vez máis laxa) de presentalas en formato físico, e non dixital, e a imposibilidade da súa reprodución ilimitada, salvo copia certificada, selada e debidamente asinada polo mesmo/ ou outro Tradutor Xurado habilitado.