Catro ollos ven máis que dous

Todos estaremos de acordo en que ninguén é perfecto, polo que ninguén pode realizar sempre un traballo perfecto. Por iso o ideal para o tradutor é contar co apoio dun revisor que garanta a calidade do seu traballo. E é que, por moita experiencia que se teña, sempre se coará algún erro no texto, xa sexa un erro de tradución ou un de tipografía; estes últimos non dependen tanto da experiencia, senón da concentración e a forma de escribir. O mellor modo de evitar as grallas é ler continuamente o que se está a escribir, pero isto non garante que non vaia haber ningún erro. Tampouco o soluciona todo o revisar o texto ao rematar: moitas veces non vemos o que hai, senón o que esperamos ver, e se cremos que escribimos unha cousa, iso adoita ser o que leremos. Esa é unha das razóns polas que o ideal é que unha persoa sen expectativas respecto da tradución revise o texto.

Despois de todo, a tradución non ten por que ser un traballo solitario: no mellor dos casos, trátase dun diálogo constante entre compañeiros tradutores e cos revisores, con todos os beneficios do traballo en equipo. Para empezar, nas ocasións en que varios tradutores traballan xuntos cun mesmo texto, cada un achega os seus coñecementos particulares e a súa visión do texto (que é diferente para cada persoa). Deste xeito reúnese o mellor de cada un dos tradutores e compénsanse os seus defectos. Nestes casos, a comunicación é esencial para garantir a coherencia na terminoloxía e o ton do texto, por exemplo. Con todo, sempre será necesaria a presenza dun revisor que aplique os seus coñecementos ao texto final e lle dea o visto e prace. O papel do revisor é distinto ao dun co-tradutor; trátase de alguén que idealmente non tería necesidade de recorrer ao texto fonte para nada, aínda que na realidade debe comprobar que o texto fonte concorde co texto meta. Ademais diso, debería contar con coñecementos especializados da materia sobre a que versa o texto, aínda que na práctica non sempre é así, co que deberá polo menos documentarse adecuadamente.

Ademais dos erros de tradución, un revisor con coñecementos sobre a materia poderá moitas veces atopar erros no documento orixinal. Existen revisores de concepto especializados que se adican a revisar textos orixinais para asegurarse de que os feitos reflectidos no texto se desenvolveron e contaron como debe ser; por exemplo, no caso dun experimento, comprobarán a metodoloxía e os resultados dende o punto de vista dun experto. Sempre que sexa posible, é preferible contar cunha segunda opinión dun experto, aínda que non se dedique á revisión, e dun revisor, aínda que non sexa experto na materia.

Persoalmente, eu son da opinión de que entre o tradutor e o revisor debe reinar a desconfianza mutua. Sei que moitos están en contra disto, xa que a confianza entre tradutor e revisor leva a unha maior velocidade de traballo e máis eficiencia, e ao seu modo teñen razón; pero a confianza en que o outro solucionará os nosos erros é perigosa, e é máis probable que un erro se lles escape a dúas persoas que o cren solucionado polo outro que a dúas persoas que cargan cunha responsabilidade unicamente propia, ao seu entender. Xa que logo, se nos interesa a maior perfección posible hai que desconfiar; se preferimos a eficiencia e respectar os prazos, hai que confiar.

O fin último na maioría dos casos será achar un equilibrio entre o tempo empregado e a calidade do traballo, que non debe quedar por baixo do que chamamos «calidade editorial». A calidade editorial é a dun texto listo para imprimir e que causará unha boa impresión no lector debido á ausencia de erros lingüísticos, o ton adecuado, a claridade das imaxes… Un texto sen revisar conterá con toda probabilidade algún erro, que distraerá ao lector do propósito do texto ou mesmo asociará o texto a un nivel cultural baixo, algo que convén evitar custe o que custe. Por exemplo, se o texto trata de vender un produto, valerá a pena investir nun revisor para non caer en erros que poderían diminuír as vendas.

O revisor de traducións ofrece a oportunidade de probar a eficacia do texto antes de que chegue aos seus destinatarios, cousa imposible na interpretación. O mellor é aproveitalo, porque cantas malas traducións se poderían ter evitado se un falante nativo calquera revisase o texto? Xa non digamos un revisor profesional. Claro que os peores erros gramaticais adoitan vir do famoso Google Translate, ao que non se debería recorrer, para empezar. En conclusión: non presente textos sen revisar; e se o fai, non utilice Google Translate; e se o fai, non se queixe logo dos risos dos nativos.

About Sara Novo Carballeira

Naronesa (A Coruña), licenciada en Traducción e Interpretación por la Universidad de Vigo. Traduce del inglés y el alemán al español. Interesada en la localización de videojuegos.

You May Also Like